Stratejiden Aksiyona Geçiş Yapın.
OKR (Objectives and Key Results) kavramı, Türkçeye “Amaçlar ve Anahtar Sonuçlar” olarak çevrilebilir. OKR, şirketleri yüzlerce amaç içinden öncelikli amaçlara yönelten bir metodolojidir. OKR ile öncelikli amaçları belirledikten sonra ne kadar ulaşılabilir olduğu ölçümlenebilir. Bu ölçümlemeyi metrikler, yani yukarıda bahsettiğimiz “Anahtar Sonuçlar” kısmı ile gerçekleştirir.
Şirketler için hem hedefleri daha net belirleme hem de bu hedeflere ulaşmanın mümkün olup olmadığını ölçümlemek, oldukça kullanışlı bir yöntemdir. Peki OKR, şirketlerdeki takımların hedefleri mi yoksa bireysel OKR hedefleri olarak mı ele alınmalı? Takım OKR hedefleri varsa bireysel bazda OKR hedefleri de oluşturulmalı mı? Gelin tüm bu soruların yanıtlarına daha yakından bakalım.
Kurumsal işletmelerde OKR’lar birçok düzeyde ayarlanabilir ancak bireysel düzeyde OKR ayarlanması, yaygın olarak yapılan bir hatadır. Bireysel olarak çalışanlar için OKR yerine KPI (Anahtar Performans Göstergesi) ayarlanabilir. OKR daha farklı biçimde çalışılması gereken bir konudur. Takım bazında değil de bireysel bazda OKR olursa, bu bir değer üretmeyebilir. Çalışanlar, birey olarak OKR hedefi olmasa da elbette değer üretiyor durumdadır ancak aslında takım hedeflerine yönelik işbirliği içinde çalışırlar. Bu sebeple takım OKR’ı belirlemek, çok daha doğru olacaktır.
Genellikle şirket yöneticileri, OKR hedeflerinin ekibin haricinde bireysel bazda olmaması gerektiği konusuna şüphe ile bakmaktadır. Başarılı sonuçlar almak adına her çalışana tek tek hedefler koymanın doğru bir yöntem olduğu düşünülmektedir. Bireysel OKR ile çalışanların tek tek sorumlulukları ve harekete geçme düzeylerinin artması beklenir. Oysa ekip ile beraber harekete geçip fikirler üretmek, çalışanlar için daha cazip olabilmektedir.
Bireysel OKR, çalışanları zorlamaktan ve çalışma motivasyonu düşürmekten ileri gidemeyebilir. Çalışanlar için muhakkak hedeflere ihtiyaç vardır ancak bu bireysel bazda hedeflerin daha çok kişisel gelişim üzerine kurulu olması daha yararlı olacaktır. Şirketi ileriye taşıyacak takım hedefleri belirlemek ile bireysel olarak gelişimi sağlayacak hedefler arasındaki farkı göz önünde bulunmayı unutmamalıyız. Özetle takım OKR’ları bireyleri sürecin dışında bırakmaz. Tam aksine takım, OKR’ları her bir takımdaki kişilere doğru biçimde çalışmayı gösterir.
Şirketlerin iyileştirmeler yapıp hedefler doğrultusunda ilerlerken bunu ölçümleme ihtiyaçlarından söz ettik. Bu aşamada şirketlerin görece basit hedeflere odaklanmaya ihtiyaçları vardır. Şirketin OKR hedeflerini net bicimde belirlemesi gerekmektedir. Bireysel OKR veya Takım OKR hedefleri belirleyerek işe başlanmalıdır. Doğru olmayan yaklaşım, işler kötü gittiğinde bireysel OKR hedeflerinin belirlenmesidir.
Bireysel OKR hedefleri belirlendiğinde hem çalışanlar için iş zorlaşır hem de çalışan bir karmaşaya sürüklenir. Çalışanlar kendi çıkaracakları sonuçlara odaklanmak durumunda kalır. Durum böyle olunca, kişisel hedefler ekibin asıl hedefinin önüne geçebiliyor. Büyük resim için çalışacak insanların ilgileri dağılıyor.
Oysa bireysel değil de takım OKR hedefleri belirlendiğinde, sürecin daha doğru biçimde ilerlediği gözlemlenmiştir. Takımlar için hedef belirlendikten sonra ekipler bunun için çalışırlar. Zaten takım OKR hedefi demek herkesin bireysel olarak görev ve sorumluklarının olduğu bir organizasyon demektir. Kolektif olarak ekip bilgileri kendi arasında paylaşır ve ilerleme için tüm ekip çalışır. Bir amaç doğrultusunda takım olarak ilerlendiğinden bir üyesi geride kalsa bile takım bunu telafi edecek güce sahiptir.
Bireysel OKR belirlemenin genel olarak şirketler için doğru bir yaklaşım olmadığını belirttik. Bireysel OKR’lar işletmeye değer katmadığı yönünde veriler bulunmaktadır. Bireysel olarak tek bir çalışanın örneğin satışları yükseltmesi hedefi gerçekçi görünmemektedir. Ancak bir ekip böyle bir hedefin üstesinden gelebilir. Bu anlamda bireysel OKR’ların ekibi bölmek ve ekip üyeleri arasında gereksiz bir rekabet yarattığını söylemek pek de yanlış olmaz. Takım OKR’ları tüm ekibi işlevli kılmaya yöneliktir.
Bireysel OKR ise bir konuda bazı çalışanlara bağımlı kalmayı beraberinde getirebilir. Yine bireysel OKR’lar işi yavaşlatırken, takım OKR’ları motive edicidir. Dünyaca bilinen Google, Spotify gibi şirketler de bireysel OKR’ı denemişler ancak olumlu sonuçlar alamamışlardır. Bu sebeple takım OKR’larına yönelmenin en doğru tercih olduğunu bir kez daha hatırlatalım.
