Deneyim Odaklı Öğrenin
Kabul edileceği üzere her dönemin kendine has koşulları ve dinamikleri bulunuyor. Bu değişkenler, özellikle iş yaşamında keskin bir şekilde karşılık buluyor. Bu nedenle 21. yüzyılda üst düzey yönetici yetkinliklerini tartışırken öncelikle dönem analizinin de doğru bir şekilde yapılması gerekiyor. Bugünün üst düzey yönetici profili, çağın gerektirdiği ve bir anlamda zorunlu kıldığı nitelikleri bünyesinde barındırmak durumunda. Üst düzey yönetici kavramının şirket geleceği açısından ne denli önemli bir kavram olduğunu fark eden oluşumlar, bu kişileri içeriden yetiştirmekten ziyade dışarıdan şirkete kazandırmaya çalışıyor. Peki tüm bu süreçlerde, yönetici yetkinlikleri özelinde ne gibi kriterler onlar adına belirleyici olabiliyor?
Üst düzey yöneticilerde olması gereken ve başarının anahtarı olabilecek temel nitelikleri gelin daha yakından inceleyelim.
Üst düzey yöneticiler; hat yönetimi ya da orta düzey yönetim ekibinin üzerinde olan ve şirketin geleceği adına son derece kritik noktalarda söz sahibi olan, yetki sınırlarıyla şirket içinde kolayca fark yaratan kişileri ifade eder. Şirketlerin günlük aksiyonlarından öte daha genel ve kurumsal yönetim organizasyonlarına odaklıdır. Şirketi orta ve uzun vadede büyütecek, sektörde rekabet avantajı sağlayabilecek adımları planlar. CEO, CISO, CGO, CTO ya da CIO gibi unvanlarla ifade edilen üst düzey yöneticiler, kapsamlı strateji planlarına imza atar. Bu planların gerçeğe dönüşmesi adına doğru etkileri kurma, organize etme, sürece liderlik etme becerileri yüksek olmak zorundadır.
Üst düzey yöneticileri şirkete kazandırma süreçlerinde, insan yönetimi becerisinin öncelikli kriter olarak görüldüğü söylenebilir. Bu durum, yakın zaman önce IRC tarafından yapılan kapsamlı anketin sonuçlarına da net şekilde yansıdı. Ülkemizdeki firmalar ise genel olarak üst düzey yöneticilerinin “vizyoner” olmasını arzuluyor. IRC’nin toplamda 16 ayrı ülkede gerçekleştirdiği üst düzey yönetici anketinde; insan yönetimi becerisi, değişimi yönetme eğilimi ve stratejik planlama yapabilme yetisi, aranan özellikler içinde ön plana çıktı.
Bugün özelinde üst düzey yöneticiler, her şeyden önce uzun vadeli strateji planları yapmak ve tüm bu planlar için alternatif planlar oluşturmak konusunda fark yaratmalıdır. Öte yandan tüm strateji planlarını ve eylem planlarını yenilikçi/inovatif bir bakış açısının etrafında şekillendirmelidir. Dijitalleşmenin ve yeniliğin bu denli belirleyici olduğu bir evrende üst düzey yöneticilerin geleneksel kalıpların içerisinde kalması zaten pek de beklenen bir durum değildir.
Diğer yandan üst düzey yönetici olarak bir şirkette rol alan kişinin tasarım merkezli düşünmek kadar ürün ya da hizmet verimliliğini artıracak hamleleri de gerçekleştirmesi gerekiyor. Bu anlamda söz konusu kişilerin kendilerini topluluk yönetimi noktasında geliştirmeleri büyük bir öneme sahiptir. Yeni bakış açıları sunmak için üst düzey yöneticilerin kendini daima geliştirmesi ve güncel gelişmeleri yakından takip etmesi şarttır. Neticede bu kişilerin karar alıcı mekanizmanın tam olarak odak noktasında konumlandığı unutulmamalıdır.
Günümüzde bir üst düzey yönetici için en temel vasıflardan biri, kapsayıcı liderlik becerilerine sahip olmaktır. Şirketlerde artık geçmişte olduğu gibi teknik uzmanlık, öncelik verilen bir yetenek olarak görülmüyor. Bugün büyük ölçüde süreci kontrol edebilme, ekibe liderlik edebilme, stratejik düşünme ya da etkili iletişim kurabilme gibi vasıfları olan kişilere daha çok önem verilmektedir. Günümüzün yöneticilik anlayışıyla uyumlu ve şirket adına ilham verici profiller, teknik uzmanlıklardan çok daha kıymetli olarak görülür.
Şirketler için şu an çok önemli görülen özellikler, belki de bundan 20 sene sonra aynı düzeyde bir değere sahip olmayacak. Şirketler için ihtiyaçlar ve beklentiler, her daim zamanın ruhu içerisinde şekilleniyor. Buna rağmen ekiple iyi ilişkiler kurmak, ikna kabiliyetine sahip olmak, değişim yönetimini kontrol edebilmek, teknik bilgi/beceriye sahip olmak ve sunum gibi genel kriterler, önemini uzun yıllar yitirmeyecek gibi görünüyor.