Girişimcilik kavramına aşina olsak da kurumsal girişimcilik kavramının birçoğumuz için bir karşılığı yok. Yaygınlaşmasıyla birlikte ismen bilir hâle gelmesine karşın “Kurumsal girişimcilik nedir?” sorusunu net bir biçimde ifade edemeyenler çoğunlukta. Bu nedenle kurumsal girişimciliğin ne demek olduğunu, önemini, faydalarını ve daha fazlasını bu yazımızda açıklamaya çalışacağız.
KURUMSAL GİRİŞİMCİLİK NE DEMEKTİR?
Çeşitli girişimcilik kavramlarını (girişimcilik yönelimi dâhil) içinde barındıran genel bir terim olan ve iç girişimcilik olarak da bilinen kurumsal girişimcilik, en genel tanımıyla organizasyonların içindeki girişimciliktir.
Faaliyet gösterdiği sektör fark etmeksizin tüm şirketler için performans artırarak büyümek, temel amaçtır. Bu amaç doğrultusunda kurumsal girişimcilik, girişimcilik felsefesiyle fırsatları değerlendirmek, değer yaratmak ve kazancı artırmak için iş, ürün, hizmet ve süreçlerin geliştirilmesinde kullanılır. Kurumun eğilim ve davranışlarının bütününe sirayet eden kurumsal girişimcilik, daha fazla iş takibi ile yeni pazar tahsisini de hedefler. Kurumların dönüşümü sayılan kurumsal girişimciliğin, bireysel girişimcik faaliyetlerinin birleştirilmesiyle ortaya çıktığı da söylenebilir.
İşletmeleri stratejik açıdan yenileyen ve rekabet dengesini değiştiren kurumsal girişimciliğin kalbinde yenilik kavramı yatar. Bu yolda alınan riskler ise faydalı özellik taşır, hesaplanmıştır ve yeni endüstriler yaratabilir.
Kurumsal girişim, 3 temel unsurdan (inovasyon, risk alma ve proaktivite) oluşur. İnovasyon eğilimi, kurumsal girişimciliğin olmazsa olmazıdır. Değişimi yakalayıp ayakta kalmak için inovasyon odaklı bir strateji oluşturulması ve bununla uyumlu örgütsel yapıya sahip olunması gerekir. Risk alma eğilimi; şirketlerin inovatif projelerini destekleyen düşüncelerinin, tutumlarının ve normlarının toplamıdır. Kayıpları göze alarak girişimci tutumdan vazgeçmemek, kayıplara tahammül edebilmektir. Proaktivite eğilimi ise hedeflere yönelik yeni bir oluşum ortaya çıkarmaya, bunu yönetmeye ve gerekliyse sonlandırmaya yönelik tutumlarla davranışlardır.
KURUMSAL GİRİŞİMCİLİĞİN ÖNEMİ VE FAYDALARI
Başta büyük ölçekliler olmak üzere orta ölçekli kuruluşlar için de kurumsal girişimcilik, sunduğu faydalar bakımından oldukça önemlidir. Hem örgütsel hem de ekonomik kalkınmada rol oynayan kurumsal girişimcilik, yeni girişimlere yol açmasının yanında yenilikçi faaliyetler ile yönelime de sebep olur. Yani, ürünleri, teknolojileri, rekabetçi duruşu veya stratejileri geliştirir. Böylelikle şirketlerin performansı istatistiksel olarak daha iyi bir seviyeye çıkar, üretkenlik artar, çalışan bağlılığı yaratılır ve maddi kazanç artar.
İşletmeler, sadece kötü zamanlarda değil, iyi zamanlarda da rekabet güçlerini kaybetmemek için yenilik arayışında olurlar. Bu arayıştan kârlı çıkanlarsa kurumsal girişimcilerdir. Çünkü yenilik için gerekli olan motivasyon, esneklik, büyük resmi görme, aksiyon odaklı olma ve hızlı hareket etme gibi becerilere sahiptirler.
Geleneksel olarak büyük şirketler risk almaya yanaşmaz. Bu durum da yeniliğin yapılmasının önünde büyük bir engel olarak durur. Kurumsal girişimcilik felsefesinin şirketin tamamına nüfuz etmesi ise inovasyonu tetikler, örgütsel fayda sağlar. Bu yenilik kimi zaman iş konseptinde kimi zaman yapılanmada kimi zamanda sistem genelinde yaşanır.
KURUMSAL GİRİŞİMCİ OLMAK İÇİN NELER YAPILMASI GEREKİR?
Kurumsal girişimciliğin benimsenmesi için şirket liderlerinin yapması gerekenlerden ilki ve en önemlisi, girişimci düşüncenin organizasyonda yerleşmesini sağlamaktır. Bunun için gerekli güven ortamı oluşturulmalıdır.
Kurumsal girişimcilik kültürünün yaygınlaşması için şirketler yönlerini de belirlemiş olmalıdır. Bu yön, ürün ve pazarı da kapsayacak şekilde, teknolojik ve sektörel değişiklikler değerlendirilerek saptanabilir. Yönü belirlemek kadar, güncel koşullara göre rutin olarak değerlendirmek de önemlidir. Yani, bir yön ne kadar doğru olursa olsun, uygulanan yaklaşımlar atıl kaldığında şirketleri felakete sürükleyebilir.
Stratejiye göre çabaların ele alınması ve başarı planıyla çakışanların güçlendirilmesi de gerekir. Bir diğer deyişle iş birimlerinden dönütler alınmalı ve organizasyonun hedeflerine göre çalışmaların tamamına ayar yapılmalıdır. Girişimlerin güçlendirilmesiyle birlikte başarı elde etmek adına hedeflerin büyütülmesi de düşünülebilir.
Tüm bu yönlendirmelerle birlikte belirtmemiz gerekir ki kurumsal girişimciği uygulamanın tek bir formülü bulunmamakta; her şirket kendi girişimci kimliğini ortaya çıkarmak durumundadır. Ancak temel olarak insan, süreç ve ortam bileşenlerinin kurumsal girişimcilik kapsamında öne çıktığı da bilinmelidir.
-İnsan: Girişimci şirketlerde liderler, eylem odaklı yetkinliklere sahiptir.
-Süreç: Girişimci düşünce ile uygulamaları destekleyen sistem ve süreçler söz konusudur.
-Ortam: Girişimcilik, öğrenme ve büyüme için gerekli ortam yaratılmıştır.
Bu üç bileşenin varlığı, kurumsal girişimciliğin başarılı ve sürdürülebilir olması için zaruridir.
