Agile Proje Yönetimi, yazılımda önde gelen 17 mühendisin başarısızlıkla sonlanan müşteri projelerine dur demek için oluşturdukları bir çerçevedir. Agile/çevik proje yönetimini tanıtmak için yayınlanan Agile bildirisi, 4 satırlık bir manifesto ve 12 prensipten ibarettir.
İngilizce “Agile” kelimesi Türkçe’de çevik demektir. Artık bu çerçeveyi “agile-çevik yazılım yönetimi” diye kısıtlamak yerine çevik – agile yönetim prensipleri ya da çevik olma yöntemleri diye anmak daha anlamlı olacaktır. Artık yazılım dışında, üretim, perakende vb sektörlerde de kullanılan bu çerçeve bireylerin kendi kişisel yaşamını bile organize etmesine yardımcı olmaktadır. Çünkü değişime açık olmak, yeni ihtiyaçlar doğdukça elimizdeki işleri yeniden organize etmek, yaptığımız işlerde vaktimizi nasıl yöneteceğimizi bilmek hepimiz için bir ihtiyaçtır.
AGILE MANİFESTOSU NEDİR?
4 satırdan oluşan bir manifesto ile 17 yazılım mühendisi yeni bir bakış açısında anlaşmaya varırlar. Bu satırlar şöyledir:
Süreçler ve araçlardan ziyade bireyler ve etkileşimlere,
Kapsamlı dökümantasyondan ziyade çalışan yazılıma,
Sözleşme pazarlıklarından ziyade müşteri ile işbirliğine,
Bir plana bağlı kalmaktan ziyade değişime karşılık vermeye değer vermeye kanaat getirdik.
Bu satırlarda sağ taraftaki değerlere sol taraftakilerden daha fazla önem vereceklerini bildirirler. Bu konuda bir fikir birliği sağlanmadan önce sol taraftaki değerlere yani uzun ve katı çerçeveli süreçlere, sayfalarca uzunlukta ve her geçen gün içeriği eskiyen dokümanlara, imzalanmış ve geri dönüşü yokmuş gibi görülen müşteri anlaşmalarına duyulan saygı gereğinden fazlaydı. Değişimi yakalamamızı geciktiren bu prensiplerden uzaklaşılmasına karar verildi. Böylece isim babalığını Martin Fowler’ın yaptığı Agile (Çevik) yazılım yönetiminde bir anlaşma sağlandı.
AGILE DEĞERLERİ YA DA AGILE PRENSİPLERİ NELERDİR?
Aşağıdaki 12 adet prensip, manifestoda belirtilen değerlere sahip çıkarken bize yol gösterir:
1.En önemli önceliğimiz değer sağlayan yazılımın erken ve devamlı teslimiyle müşterileri memnun etmektir.
2.Değişen gereksinimler, yazılım sürecinin son aşamalarında bile kabul edilmelidir. Çevik süreçlerle değişimi zamanında yakalamak, müşteriye rekabet avantajı kazandırır.
3.Çalışan yazılım, tercihen kısa zaman aralıkları belirlenerek -birkaç haftada ya da birkaç ayda bir- düzenli olarak müşteriye sunulmalıdır. (Bu etkinliklere showcase deniyor, belki Türkçe’de deneme günü diyebiliriz. İç ve/veya dış müşterinin çalışan yazılımı deneyerek geri bildirim vermesi, yazılımda ilerlemeden erken fikir beyan edebilme sağlar.)
4.İş süreçlerinin sahipleri ve yazılımcılar proje boyunca her gün birlikte çalışmalıdırlar. (İş ve yazılım ekibinin ayrıca bir arada oturması ve iş çıkarması işlerin hatasını azaltırken, motivasyon ve hızı da artırıyor.)
5.Projelerin temelinde motive olmuş bireyler yer almalıdır. Ekip üyelerine ihtiyaçları olan ortam ve destek sağlanmalı, işi başaracakları konusunda güven duyulmalıdır.
6.Bir yazılım takımında bilgi alışverişinin en verimli ve etkin yöntemi yüzyüze iletişimdir. (Her gün daily stand up (günlük ayakta durarak yapılan konuşmalar) yapmak da Scrum’da kullanılan ayrı bir yüzyüze iletişim yöntemi.)
7.Çalışan yazılım ilerlemenin birincil ölçütüdür.
8.Çevik süreçler sürdürülebilir geliştirmeyi teşvik etmektedir. Sponsorlar, yazılımcılar ve kullanıcılar sabit tempoyu sürekli devam ettirebilmelidir.
9.Teknik mükemmeliyet ve iyi tasarım konusundaki sürekli özen çevikliği artırır. (Çalışanlar arasında bilgi paylaşımını tetikleyen birçok farklı yöntem kullanılıyor.)
10.Sadelik, yapılmasına gerek olmayan işlerin mümkün olduğunca arttırılması sanatı, olmazsa olmazlardandır.
11.En iyi mimariler, gereksinimler ve tasarımlar kendi kendini örgütleyen takımlardan ortaya çıkar.
12.Takım, düzenli aralıklarla nasıl daha etkili ve verimli olabileceğinin üzerinde düşünür ve davranışlarını buna göre ayarlar ve düzenler.
WATERFALL PROJE YÖNETİMİ İLE AGILE ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Waterfall (Şelale modeli) proje yönetimi iş birimlerinin birbirinden ayrık çalıştığı ve ayrı çıktılar ürettiği bir model iken Çevik proje yönetiminde daha yakın hatta birlikte çalışan bir ekip yapısı önerir.
Waterfall projelerde ayrık ekiplerin çıktılarını şelale gibi diğer ekibe iş teslimini yapar. Bu iş teslimi veri kaybına ve proje gidişatında hız / momentum kaybına yol açar.
Agile (çevik) proje yönetimi ekiplerin daha az doküman hazırlamasına yüz yüze iletişime ağırlık vermesine ortam sağlar.
Proje üçgenleri de her iki yöntemde farklılık gösterir.
Waterfall proje yönetiminde kapsam sabittir, kaynak ile zaman esnektir. Kapsama değişmez bir kaide gibi sadık kalmaya çalışırken değişmesi gerekenler göz ardı edilir. Sabit ve sözü verilmiş kapsam yetiştirilmeye çalışılırken kaynak sürekli artar ve teslim süresi gittikçe uzar.
Çevik proje yönetiminde ise kapsam esnek, kaynak ve zaman sabittir. Kapsamın değişebileceğini hem yazılımcı hem müşteri kabul eder. Önemli olan bu ürünle pazara sunulmak istenen değerdir. Müşteriye bahsedilen tarihte teslim yapılır ve teslim edilen ürün için müşteri sürekli bilgilendirilir. Karar sürecinin içinde tutulur. Kaynak ilk günden itibaren sabit tutularak ekibin bilgi dağarcığı gittikçe genişler ve verimliliği artar.
Bu konuda birebir karşılaştırmayı eğitimlerimizde çok detaylı yapıyoruz.
AGILE ÇERÇEVESİNİ UYGULAMANIN FAYDALARI NELERDİR?
Yaptıkları projelerde çevik proje yönetiminin faydalarını sürekli ölçen bir kurum şu sonuçları elde etmiştir:
Daha mutlu ve motive ekip üyeleri
Verimlilikte artış
Ürünü / hizmeti daha erken pazara sürme
Hatalarda eksilme
Bunların yanı sıra aşağıdaki faydalar da göze çarpar:
En bilgili ve motive ekibi kurup sıkça pazara ürün çıkarmanızı sağlaması sayesinde, çevik yönetim biçimi rekabet avantajı sağlamaktadır. Bu da sektörünüzde önde gelen bir firma haline gelmenizin önünü açar.
Ekibi sürekli motive tutabilmek için eğitim ve gelişim anlamında çalışanlar sürekli desteklenir. Bu sayede ekip, son nesil teknoloji, araç ve bilgi seviyesini koruma konusunda destek alır. Bu gibi yüksek donanımlı ekiplerde daha kaliteli ürünler üretilir ve hem son müşteri, hem ürün sahibi hem de ürünü geliştiren ekip daha mutlu olur.
AGILE İLE SCRUM VE KANBAN ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Agile (çevik) bildirisi bir çeşit çerçeve, kafa yapısı ya da davranış biçimi olarak düşünülebilir. Belli bir süreç ya da kurallar bütünü olmadığı için metodoloji değildir.
Çevik yönetim, “sürekli üret, sıkça pazara çık, sıkça kaybet, sonucunda da hızlı öğren ve çok geliş” prensiplerini merkeze alması ile tam bir araç sunmasa da belli bir bilinçte kültür oluşturmamızı sağlar.
Spotify firması %100 çevik proje yönetimini uygulayan bir firma olarak kurulmuştur. Her biriminde her gün çevik prensipler ile çalışılır. Uyguladıkları metod her birimde farklı olabilir ve bu metod sürekli gelişerek değişebilir. Önemli olan merkezindeki prensiplerin ortak olmasıdır.
Agile Proje Yönetimi, önerdiği kültür ile şu metodolojileri bir şemsiye gibi tek çatı altında toplar: Kanban, Scrum, Extreme Programming vb..
SCRUM METODOLOJİSİ NEDİR?
Scrum, özünde çevik yönetim prensiplerini uygulayan, ancak bildirinin çok öncesinde oluşturulmuş, birçok farklı ritüelin birleşimi olan bir metodolojidir. Sprint planlama (bir ya da bir kaç haftalık dilimde yapılacak işlerin planlamasına denir. Sprint sonunda yapılan işlerin gözden geçirilmesine Sprint Review denir. Tekrarlı (iteratif) ürün geliştirme yöntemini uygular.
Scrum ekiplerinde roller belirlenmiştir, ancak bir kişi birden fazla rol üstlenebilir. Scrum ile ilgili detaylı bilgileri şu siteden öğrenebilirsiniz. Detaylı türkçe bilgi almak için Makers Consulting eğitimlerine katılabilirsiniz.
KANBAN METODOLOJİSİ NEDİR?
Kanban metodolojisinde Sprint gibi belli dilimlerde yapılacak işler belirlenmez, bir akış oluşturulur ve önceliğine göre işler geliştirmeye alınır. Agile prensiplerini uyguladığı için Scrum ile benzer birçok yanı vardır. Hatta Scrum ile Kanban yöntemleri birlikte de kullanılabilir.
Agile prensiplerini uyguladıkça hangi metodu kullanıdığımızın bir önemi yoktur, kurallar değişebilir, önemli olan Agile değerlerine sadık kalabilmektir.
BONUS: AGILE PROJE YÖNETİMİ İÇİN HANGİ EĞİTİMLERİ VE ETKİNLİKLERİ TAKİP EDEBİLİRİM?
Agile konusunda firmalara eğitim veren birçok birey ve kuruluş vardır. İngilizce kaynaklar da oldukça fazladır. Bizim takip ettiğimiz kaynaklar şöyle:
- Agile terimleri kütüphanesi (İngilizce)
Agile konferans videoları (İngilizce)
Webcast ve çeşitli kaynakça (İngilizce)
Agile Etkinliği – Agile Turkey Summit (Türkçe – İngilizce)
Agile Samurai kitabı (İngilizce)
Ayrıca Makers Consulting olarak şirketinizde, Agile Danışmanlık/Koçluk ile ilgili tüm ilgili servisleri sağlıyoruz. Bize ulaşın.